اتحادیه اروپا در آستانه صدور حکم ضدانحصاری علیه اپل بر اساس قانون DMA

حکم نهایی اتحادیه اروپا درباره نقض قانون بازارهای دیجیتال توسط اپل، طی هفته‌های آینده صادر خواهد شد

اپل به‌زودی با تصمیم سرنوشت‌ساز اتحادیه اروپا روبه‌رو می‌شود؛ تصمیمی که مشخص می‌کند آیا فروشگاه اپ استور این شرکت، قوانین قانون بازارهای دیجیتال (DMA) را نقض کرده است یا نه. طبق گفته‌ی ترزا ریبرا، رئیس واحد ضدانحصار اتحادیه اروپا، این حکم طی هفته‌های آینده صادر خواهد شد.

تحقیقات کمیسیون اروپا درباره عملکرد اپل در چارچوب DMA، از مارس ۲۰۲۴ آغاز شد. با اینکه در ماه‌های اخیر گزارش‌های متعددی از احتمال جریمه‌ی اپل منتشر شده بود، حالا به‌نظر می‌رسد این روند بالاخره به مرحله‌ی نتیجه‌گیری رسیده است.

ترزا ریبرا روز سه‌شنبه در جلسه‌ای با نمایندگان پارلمان اروپا تأیید کرد که حکم نهایی در راه است. طبق گزارش رویترز، او اعلام کرده که تصمیم در مورد این‌که آیا اپل و متا قانون بازارهای دیجیتال را نقض کرده‌اند یا نه، «در هفته‌های پیش‌رو» اعلام می‌شود. البته این اولین‌بار نیست که اتحادیه اروپا وعده‌ی صدور حکم را می‌دهد. ریبرا پیش‌تر در فوریه ۲۰۲۵ نیز گفته بود که این تصمیم در ماه مارس اعلام خواهد شد؛ اما چنین اتفاقی رخ نداد.

سابقه‌ی تأخیرها در صدور حکم DMA

از زمان آغاز این تحقیقات در مارس ۲۰۲۴، بارها گمانه‌زنی‌هایی درباره‌ی زمان صدور حکم و میزان جریمه منتشر شده است. گزارش‌هایی در ژوئن و نوامبر ۲۰۲۴ و سپس در مارس ۲۰۲۵ مطرح شده بودند، اما هیچ‌یک به نتیجه نرسیدند. حالا اما به‌نظر می‌رسد اتحادیه اروپا واقعاً آماده‌ی اعلام نتیجه است.

ملاحظات سیاسی: تصمیمی فراتر از مرزها

یکی از عوامل تأثیرگذار در روند این پرونده، سیاست‌های رئیس‌جمهور آمریکا، دونالد ترامپ است. ترامپ پیش‌تر تهدید کرده بود که در واکنش به جریمه‌ی اپل توسط اتحادیه اروپا، تعرفه‌هایی علیه کشورهای عضو این اتحادیه وضع خواهد کرد. برخی کارشناسان نگرانند که صدور جریمه‌ای سنگین علیه اپل، باعث افزایش این تعرفه‌ها شود. هم‌اکنون نیز برخی از این تعرفه‌ها علیه کشورهای اروپایی اجرا شده‌اند و تشدید آن‌ها می‌تواند واکنش احتمالی دولت ترامپ باشد.

جریمه احتمالی برای اپل چقدر خواهد بود؟

براساس برآوردها، جریمه‌ای که اتحادیه اروپا ممکن است برای اپل در نظر بگیرد، چندان سنگین نخواهد بود. طبق قانون DMA، سقف جریمه می‌تواند تا ۱۰درصد از درآمد سالانه جهانی یک شرکت باشد؛ اما منابع نزدیک به پرونده می‌گویند که در این مورد، اپل با «رقمی نسبتاً ملایم» مواجه خواهد شد. این موضوع احتمالاً به دلیل کوتاه بودن مدت زمان نقض قوانین است، چرا که قانون DMA تنها از سال ۲۰۲۳ اجرایی شده است.

تمرکز اتحادیه اروپا بر اصلاح، نه تنبیه

کمیسیون اروپا به‌جای تمرکز بر اعمال جریمه‌های سنگین، بیشتر به‌دنبال وادار کردن شرکت‌ها به تبعیت از قوانین DMA است. بنابراین ممکن است در کنار جریمه‌ای سبک یا حتی بدون جریمه، اتحادیه از اپل بخواهد که تغییراتی برای انطباق با قوانین اعمال کند و در غیر این صورت، با خطر جریمه‌های آینده مواجه شود. از طرف دیگر، واکنش احتمالی دولت ترامپ هم می‌تواند بر شدت یا کاهش جریمه تأثیر بگذارد. کاهش جریمه می‌تواند به‌عنوان «اقدامی دوستانه» در روابط پرتنش آمریکا و اتحادیه اروپا تلقی شود.